Preventieakkoord: Richtlijnen goede voeding in zorg uitgelicht

Nederland gezonder maken, dat is het overkoepelende doel van het Nationaal Preventieakkoord. De overheid heeft het akkoord samen met meer dan zeventig maatschappelijke organisaties opgesteld. Eerder hebben we al tien vragen beantwoord over het Nationaal Preventieakkoord. In deze blog gaan we dieper in op het preventieakkoord en op de richtlijnen goede voeding in de zorg en de implementatie hiervan.

Doel van het Nationaal Preventieakkoord

Preventie houdt in dat mensen gezond blijven door hun gezondheid te bevorderen en te behouden. Hierbij gaat het niet alleen om het voorkomen van ziektes. Preventie houdt ook het vroegtijdig opsporen van ziektes in, zodat iemand op tijd kan worden behandeld. Tenslotte gaat preventie over het voorkomen van complicaties. Zelfredzaamheid van mensen valt hier ook onder.

Jaarlijks sterven 35.000 Nederlanders aan de gevolgen van roken, overgewicht of overmatig alcoholgebruik. Om die reden heeft de overheid in 2018 het Nationaal Preventieakkoord opgesteld. In het Nationaal Preventieakkoord staan afspraken van meer dan 70 organisaties. De overheid neemt hierin verantwoordelijkheid samen met het bedrijfsleven, gemeenten, het onderwijs én zorginstellingen. Zo wordt een groot deel van de Nederlandse bevolking vertegenwoordigd en hebben de afspraken een breed bereik. Met het Nationaal Preventieakkoord willen de organisaties de gezondere keuze makkelijker maken voor de Nederlandse bevolking. Het Nationaal Preventieakkoord heeft positieve gevolgen voor de gezondheid van de gehele bevolking. Gezonde voeding heeft bijvoorbeeld niet alleen een positief effect op mensen met overgewicht, maar ook op mensen met een normaal gewicht of ondergewicht. Door gezonde voeding krijg je onder andere voldoende belangrijke voedingsstoffen binnen om een goed immuunsysteem te ondersteunen.

Het Nationaal Preventieakkoord voor zorgorganisaties

Het klinkt misschien abstract: Nederland gezonder maken. Om dit concreter te maken bevat het preventieakkoord duidelijke doelen en maar liefst 200 afspraken die zich richten op het stimuleren en faciliteren van gezond gedrag. Het gaat daarbij om het terugdringen van overgewicht, roken en de consumptie van alcoholhoudende dranken. Om overgewicht terug te dringen zijn er afspraken gemaakt over meer bewegen, sporten en gezonde voeding. Voor zorgorganisaties houdt dit concreet in dat in 2030 het voedingsaanbod in ziekenhuizen gezond moet zijn. Dat geldt voor zowel het voedingsaanbod voor patiënten als personeel en bezoekers. In datzelfde jaar moet de gehele zorg rookvrij vrij. Daarnaast is het doel dat dan het alcoholgebruik teruggedrongen is naar 5%.

Richtlijnen goede voeding

Gezonde voeding is één van de grote thema’s binnen het preventieakkoord. Door gezonde voeding in combinatie met voldoende beweging kan overgewicht worden teruggedrongen. Wat is gezonde voeding eigenlijk? De Gezondheidsraad heeft de Richtlijnen Goede Voeding opgesteld. Voor het opstellen van deze richtlijnen is gekeken naar de rol van voeding als het gaat om de preventie van de tien meest voorkomende chronische ziektes (coronaire hartziekten, beroerte, hartfalen, diabetes type 2, longziekten, borstkanker, darmkanker, longkanker, dementie en depressie). Het gaat hierbij om wetenschappelijk onderzoek naar zowel voedingsstoffen, als voedingsmiddelen en – patronen. Op basis van de Richtlijnen Goede Voeding is de Schijf van Vijf gemaakt. De Schijf van Vijf laat praktisch zien wat gezonde voeding is.

Goede voeding in de zorg

De Richtlijnen Goede Voeding vormen een goede basis om met gezonde voeding aan de slag te gaan. Van daaruit kun je als zorgorganisatie een passend voedingsbeleid maken en dit vertalen naar gezonde voeding in de praktijk. Als het gaat om voeding voor bezoekers en personeel zijn de Richtlijnen Goede Voeding een goed uitgangspunt. Gaat het echter om patiënten- en cliëntenvoeding dan komt er meer bij kijken. In de ziekenhuiszorg speelt de rol van voeding bij herstel bijvoorbeeld een grote rol. Eiwitten dragen bij aan het behoud van spiermassa en zijn nodig bij de opbouw en herstel van lichaamsweefsels. Door voldoende eiwitten binnen te krijgen kan de hoeveelheid spiermassa die verloren gaat worden verminderd. Daarom is het in de herstelfase erg belangrijk dat patiënten eiwitrijke maaltijden aangeboden krijgen. In de ouderenzorg speelt eten een veel grotere rol dan alleen het leveren van voedingsstoffen. Daar speelt gastvrijheid en genieten van eten een grote rol. Ouderen kunnen namelijk last krijgen van een verminderde eetlust door een verminderd geur- en reukvermogen.